Aanbod en aanbieders
Het aanbod voor basisvaardigheden bestaat uit cursussen voor taal, rekenen en digitale vaardigheden. Of een combinatie daarvan. We maken daarbij onderscheid tussen formeel, non-formeel en informeel aanbod. Welke aanbieders zijn de juiste partijen om kwalitatief aanbod te kunnen bieden? En welk type aanbod past nu het beste bij welke doelgroep?
Je leest hier meer over in de Handreiking: Kwaliteit bij de aanpak van basisvaardigheden. In de handreiking zijn drie onderwerpen over aanbod uitgewerkt: de selectie van aanbieders, het thema non-formele educatie en de kwaliteit van informeel aanbod.
De kwaliteit van het formele aanbod wordt in de handreiking niet behandeld. De Inspectie van het Onderwijs, en het kwaliteitsinstituut Blik op Werk voor NT2 bewaken de kwaliteit van dit aanbod.
Selectie van aanbieders
Voor een goed en passend aanbod van basisvaardigheden heb je de juiste aanbieders nodig. Aanbieders die de doelgroep weten te bereiken, didactisch en organisatorisch bekwaam zijn en goed samenwerken met partners. Gebruik bij de selectie van aanbieders een kwaliteitskader (p. 45-47). Zo kun je met bestaande en nieuwe partners goede afspraken maken over het gezamenlijke aanbod.

Hoe selecteer je de juiste aanbieders?
Hoe selecteer je de juiste aanbieders?
- Zorg voor een goede definiëring van diensten.
- Maak een keuze in de vorm van het selecteren van aanbieders.
- Maak transparant op grond van welke criteria je financiële middelen verstrekt.
- Zorg voor een goede balans tussen continuïteit en ruimte voor doorontwikkeling.
Je leest er meer over in het hoofdstuk Selectie van aanbieders (p. 57-62). Je vindt daar ook tips, instrumenten en voorbeelden uit de praktijk.
Handreiking: Kwaliteit bij de aanpak van basisvaardigheden
Kwaliteit van non-formele educatie
De handreiking maakt verschil tussen non-formeel aanbod met professionals (P) en non-formeel aanbod met vrijwilligers (V).
Hoe kun je hierbij sturen op kwaliteit?
- Kijk naar de competenties van de professionals
Bij non-formeel P kun je onder andere sturen op kwaliteit door te kijken naar de competenties van de professionals. Wat is de opleiding en werkervaring van de docenten? Zijn zij bekwaam in het begeleiden van aanbod voor NT1, NT2, rekenen of digitale vaardigheden? Door wie en hoe worden intakes uitgevoerd? En hoe houden ze vorderingen bij?
- Kijk naar de inzet en begeleiding van de vrijwilligers
Bij non-formeel V draait het om vrijwilligers. Maar hoe worden deze vrijwilligers ingewerkt en begeleid? Een belangrijke rol ligt bij de coördinator, vaak ondersteund door een docent: deze moet kennis hebben van de basisprincipes van basisvaardigheden en zorgen voor training en begeleiding van de vrijwilligers. Zo waarborgt de organisatie de kwaliteit van het aanbod.
Meer over de kwaliteit van het non-formele aanbod lees je in de handreiking op de Themapagina Non-formele educatie (p. 23-25).
Handreiking: Kwaliteit bij de aanpak van basisvaardigheden
Kwaliteit van informeel en camouflageaanbod
Formeel en non-formeel aanbod mag worden betaald vanuit de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB). Voorwaarde is dat er wordt toegewerkt naar de eindtermen van de volwasseneneducatie.
Kennisdocument Niveaus basisvaardighedenInformeel aanbod
Bij informeel aanbod is dat niet het geval; er wordt niet toegewerkt naar die eindtermen. Het doel is meestal sociale activering of verbinding. Daarvoor moet dus andere financiering worden ingezet. Bijvoorbeeld budget vanuit welzijn, armoedebestrijding of participatie. Maar ook dan is het zaak voor de gemeente om de kwaliteit van het aanbod te monitoren. Informeel aanbod kan een mooie opstap zijn naar het volgen van formele of non-formele educatie.

Camouflage-aanbod
Vaak liggen er ook leervragen op het gebied van basisvaardigheden. Soms wordt dan camouflage-aanbod ingezet.
Bij camouflageaanbod zien we twee vormen.
- Aanbod waarbij de insteek op een thema is, zoals klussen of koken. Maar in het aanbod zelf werken begeleider en deelnemer wel aan de eindtermen van de basisvaardigheden, altijd in relatie tot de leervraag. Dit aanbod noemen we non-formeel en dit kan wel worden betaald uit de WEB, omdat er wordt gewerkt aan het verbeteren van basisvaardigheden.
- Aanbod waarbij de begeleiders tijdens de activiteiten kijken of een deelnemer wellicht in een vervolg behoefte heeft aan het ontwikkelen van basisvaardigheden. Zoals een koffie-ochtend. Dit informele aanbod kan niet worden betaald vanuit de WEB.
Hoe kun je sturen op kwaliteit?
In de handreiking staan een aantal tips voor het informele aanbod.
- Zorg voor een vertrouwensband.
- Maak leerwensen bespreekbaar.
- Laat zien wat de mogelijkheden zijn voor vervolgaanbod.
- Zorg daarbij voor een warme overdracht.
Meer over de kwaliteit van informeel aanbod lees je op de Themapagina De kwaliteit van informeel (camouflage)aanbod (p.37-38).
Handreiking: Kwaliteit bij de aanpak van basisvaardighedenVoorbeeld: Interview met taalpuntcoördinator Margriet Breet over de Taalkeuken
De Taalkeuken van Bibliotheek Noord-Veluwe is een leuk en leerzaam project waar mensen beter Nederlands leren door samen te koken. Margriet Breet, de taalpuntcoördinator, organiseert deze lessen in de bibliotheken van Epe en Vaassen. Tijdens de Taalkeuken leren deelnemers niet alleen nieuwe woorden, maar ook hoe ze gezonde recepten maken. In dit interview lees je meer over de Taalkeuken in Epe en Vaassen.
Het interview met Margriet Breet
Voorbeeld: Stichting Vitanos: Koken Binnen Je Budget
Koken Binnen Je Budget helpt deelnemers om lekkere maaltijden te maken zonder veel geld uit te geven. Door samen te koken leren ze slimme budgettips en oefenen ze hun taalvaardigheden. Het programma is gezellig en een goede eerste stap naar een formele taalcursus.
Koken Binnen Je Budget
Voorbeeld: Voel je goed!
Voel je goed! is een aanpak voor volwassenen die willen werken aan hun gezondheid in eenvoudige taal. Het is bedoeld voor mensen die moeite hebben met taal en een gezonder gewicht willen. Het programma biedt persoonlijke voedings- en beweegadviezen van een diëtist en lessen in gezondheidsvaardigheden van een vrijwilliger.
Voel je goed!

Meer lezen?
Wil je meer lezen over educatie en basisvaardigheden? Op onze website vind je een introductie over educatie en verwijzingen naar relevante artikelen uit de kennisbank.
Educatie is een breed begrip. Wat valt daar nou allemaal onder? Lees meer.
Wat is het verschil tussen formeel en non-formeel onderwijs? Lees meer.
Wat wordt bedoeld met camouflageaanbod? Lees meer.
Ik zie verschillende omschrijvingen voor NT1 en NT2. Hoe zit dat nou? Lees meer.
Welke niveaus zijn er voor taal, rekenen en digitale vaardigheden? Lees meer.