Kringloop Nieuwe Vorm: waar taal en tweedehands samenkomen
Bij kringloopwinkel Nieuwe Vorm in Nieuwegein kun je niet alleen rondsnuffelen tussen tweedehands spulletjes, maar ook werken aan je basisvaardigheden. Sinds 2023 worden er taallessen gegeven in de winkel. Directeur Celina vertelt hoe de winkel op verschillende manieren mensen helpt en wat andere organisaties daarvan kunnen leren.
In 2019 nam Celina de winkel over. Een jaar later verhuisde ze naar een groter pand. Nieuwe Vorm is sindsdien veel meer dan alleen een winkel. ‘Ik vind het belangrijk dat dit een plek is waar mensen zich veilig voelen,’ vertelt Celina. ‘Mensen komen hier omdat ze hier graag zijn. Even een praatje aan de kassa of een knuffel als dat nodig is. We kennen elkaar hier.’ De winkel heeft veel vaste klanten en een open sfeer. Celina en haar team verwelkomen nieuwe ideeën en activiteiten. ‘De drempel is hier laag. Het maakt niet uit waar je vandaan komt.’
Taal leren op een vertrouwde plek
In 2023 kwam iemand van de gemeente langs. Ze zochten een plek voor taallessen. Celina hoefde niet lang na te denken. ‘Ik zie dat veel klanten en vrijwilligers moeite hebben met lezen en schrijven,’ vertelt ze. ‘Vooral bij jongeren zie ik dat het ook echt een probleem is.’ Omdat de lessen in de kringloopwinkel plaatsvinden, durven mensen sneller mee te doen. ‘Er is veel schaamte over laaggeletterdheid,’ zegt Celina. ‘Maar hier voelen mensen zich veilig. Ze durven fouten te maken.’
Kleine groepen
De taallessen worden twee keer per week gegeven door een docent van Prago. Er zijn kleine groepjes van vijf à zes deelnemers, die les krijgen in een huiskamerachtige ruimte. Er is een beginnersgroep en een groep die al wat verder is. De taalcursussen vinden plaats aan de hand van thema’s die mensen belangrijk vinden. Bijvoorbeeld: een les over de verkiezingen wanneer er bijna gestemd kan worden. ‘In de cursus bespreken mensen ook dingen als: wat gebeurt er in je leven dat belangrijk voor je is? En waar kun je een beroep op andere doen? Zo kan de groep elkaar ook bij dingen ondersteunen.’
Leren in de praktijk
Ook vrijwilligers van de winkel doen mee met de lessen. Zij combineren hun werk met leren. ‘Sommigen beginnen met werken, volgen dan hun taalles en werken daarna nog even door. Zo kunnen ze meteen oefenen met wat ze hebben geleerd,’ zegt Celina. Dat werkt goed. ‘Je ziet vooral veel dankbaarheid. Mensen zijn trots op wat ze leren en oefenen actief. Ze lopen vrolijk door de winkel met hun oefenmateriaal.’ Ook bijvoorbeeld een vrijwilliger die inmiddels een betaalde baan gevonden heeft, blijft terugkomen voor de taalles. ‘De taalles heeft haar geholpen bij het zetten van de volgende stap.’
Iedereen welkom
Op dit moment doen vooral anderstaligen mee aan de lessen. ‘Maar ik wil ook graag mensen uit Nederland bereiken,’ zegt Celina. ‘Ik merk vaak dat zij ook moeite hebben met basisvaardigheden. Bijvoorbeeld met het lezen van de prijslijst of het doen van digitale administratie. Ze zeggen dan: “Ik red me wel”, maar in de praktijk help ik ze vaak met van alles.’
Ondersteuning met taal op andere manieren
Bij Nieuwe Vorm hebben ze niet alleen aandacht voor basisvaardigheden door taalcursussen aan te bieden.‘ Omdat klanten zich veilig voelen in de winkel, worden sommigen vrijwilliger om hun taal te verbeteren. Prago bekijkt vervolgens of een aanvullende taalcursus passend is.’ Daarnaast bieden Celina en de andere vrijwilligers elkaar ook ondersteuning. ‘Ik weet bijvoorbeeld dat sommige mensen de nieuwsbrieven niet kunnen lezen of niet begrijpen, dan maak ik er een filmpje bij zodat de boodschap toch overkomt’, zegt Celina. ‘ Wat we elkaar hier echt proberen mee te geven, is: we kennen iemands verhaal niet, dus oordeel niet te snel. Iedereen brengt waardevolle kennis mee die niet altijd uit een boekje komt.’
Spelenderwijs leren
Samen met de bibliotheek werkt Celina nu aan een nieuwe activiteit waarbij taal op een speelse manier terugkomt. ‘We willen op zondag een creatieve middag organiseren,’ vertelt ze. ‘Deelnemers krijgen een lunch en maken daarna een ‘moodboard’ over bijvoorbeeld geluk. Ze knippen plaatjes en woorden uit tijdschriften en presenteren hun werk aan de groep.’ Zo oefenen ze op een creatieve manier met taal. ‘De drempel om mee te doen is zo laag mogelijk,’ zegt Celina tevreden.
Leren kan overal
Bij kringloop Nieuwe Vorm laten ze zien dat leren overal kan. Belangrijk is dat het gebeurt op een plek waar mensen zich veilig voelen, waar de drempel laag is en waar iedereen elkaar helpt.
Inspiratiemiddag: Bruggenbouwers bij basisvaardigheden
Benieuwd naar meer inspirerende verhalen over bruggenbouwers bij basisvaardigheden? Meld je dan nu gratis aan voor onze inspiratiemiddag op 1 december.