Petra Popma en Liesbeth van der Meij schreven een artikel over het werken aan mondelinge vaardigheden bij NT1’ers. Hoe doe je dat? En waarom is ook het werken aan mondelinge vaardigheden belangrijk voor deze doelgroep?

Waarom aandacht voor mondelinge vaardigheden in de NT1-les?

NT1-deelnemers hebben vaak een taalvraag op het gebied van leren lezen en schrijven. Dat is dan ook meestal het aanbod in de cursussen basisvaardigheden. Maar deelnemers kunnen zich ook ontwikkelen op het gebied van mondelinge vaardigheden: kennis van context bij een onderwerp, een houding die past bij de situatie van het gesprek en voldoende mondelinge taalvaardigheid om zich helder uit te drukken.

Onderzoek* laat zien dat laaggeletterden bij een verteltaak lager scoren op opbouw, samenhang, zinsbouw en woordenschat dan goede lezers. Het levert deelnemers veel op als er doelgericht wordt gewerkt aan het uitbreiden van hun mondelinge vaardigheden. Deelnemers kunnen adequater reageren in verschillende situaties en hun zelfvertrouwen groeit.

Hoe werk je aan mondelinge vaardigheden in de NT1-les?

De start van een les is een goed moment om te bespreken waar deelnemers tegenaan lopen en waar ze mee willen oefenen. Deelnemers hebben bijvoorbeeld een situatie meegemaakt waarbij ze niet goed wisten te handelen. Of ze hebben binnenkort een jaargesprek waar ze tegenop zien. In de lessen kun je dan oefenen met zo’n gesprek.  

Bij het oefenen komen taken aan bod die in de Standaarden en eindtermen ve staan beschreven bij mondelinge taalvaardigheid. Het gaat dan om taken als deelnemen aan discussie en overleg, informatie uitwisselen en telefoongesprekken voeren. Voor alle taken zijn kenmerken beschreven, zoals afstemming op gesprekspartner, woordenschat en verstaanbaarheid. Deze kenmerken helpen de docent om te bepalen waar de aandacht in de les naar uit moet gaan.

Praktische tips 

Het artikel sluit af met praktische tips, zoals: 

• Bespreek welk soort gesprekken makkelijk en moeilijk zijn voor de deelnemers.  
• Maak gebruik van de Standaarden en eindtermen ve voor mondelinge vaardigheden. 
• Oefen met het voeren van ‘echte gesprekken’, in de vorm van rollenspelen.  
• Maak gebruik van (oefenen in) dialect.  
• Werk met opdrachten voor buiten de les. 

Artikelen in de Kennisbank op Oefenen.nl 

Oefenen.nl maakte met subsidie van Tel mee met Taal een aantal artikelen over leren in de educatie. Deskundigen van verschillende organisaties uit het werkveld schreven de artikelen.   

Wil je meer weten over de begeleiding van volwassenen die hun basisvaardigheden willen verbeteren? Lees dan de artikelen die horen bij 'Leren in de educatie'.