Doelgroepen in de aanpak van laaggeletterdheid
Wie zijn nou eigenlijk ‘de laaggeletterden’? Hoe bereik je deze mensen? En wat voor aanbod past het beste bij hen?
Bron
- Contactgegevens info@basisvaardigheden.nl
- Dit kennisbankartikel is toegevoegd door Stichting Lezen en Schrijven
De doelgroep ‘laaggeletterden’ is heel breed. Er zijn jonge en oudere laaggeletterden, mensen met en zonder werk, met en zonder migratieachtergrond. Van hen zijn de NT1’ers, mensen met Nederlands als moedertaal, over het algemeen lastig te bereiken. Want deze groep mensen weet zich vaak best te redden in het dagelijks leven. Ze weten goed te verbergen dat ze iets niet zo goed kunnen. Maar als hun sociale vangnet wegvalt, komen zij vaak in de problemen.
Hoe kun je deze mensen bereiken? En hoe zorg je voor passend cursusaanbod?
Wie is de doelgroep?
Op verschillende manieren is onderzocht en uitgewerkt wat voor type mensen onder deze doelgroep laaggeletterden valt. Het gebruik van zulke typen of persona’s kan helpen om de doelgroep te herkennen en te zorgen voor aanbod dat bij hen past. We noemen hier drie veelgebruikte indelingen.
- De methodiek KLASSE! beschrijft vier persona’s met hun kenmerken en hun bezigheden.
- Lost Lemon en Muzus hebben persona’s ingedeeld op basis van hun houding rondom hun eigen vaardigheden en tegenover de maatschappij.
- De doelgroepenanalyse van Geletterdheid in Zicht geeft inzicht in een aantal subgroepen voor het formuleren van beleid. Ze gebruiken daarbij indelingen als leeftijd, migratieachtergrond en het al dan niet hebben van werk.
De wervingsmethodiek KLASSE!
Het programma om laaggeletterde NT1’ers te vinden, benaderen en werven.
KLASSE! is gebaseerd op het idee dat je mensen alleen kunt bereiken als je hen aanspreekt op een manier die bij ze past. Daarom heeft KLASSE! een indeling gemaakt binnen de groep Nederlandssprekende laaggeletterden. In KLASSE! zijn vier profielen beschreven met hun kenmerken en hun bezigheden: Fatima, Wesley, Gerard en Elly. Bij elk profiel staat informatie: wie het zijn, de vindplaatsen, wat hun interesses zijn, enzovoorts. Er zijn ook leerwensen geformuleerd: ik wil zelf mijn geld verdienen, ik wil fit oud worden, enzovoorts. Zo’n opstapcursus verleidt mensen om aan de slag te gaan met leren. En er wordt een moment gecreëerd om de basisvaardigheden te observeren en bespreken.
KLASSE! is ontwikkeld door Marian Janssen-de Goede (Zet een Punt...). De methodiek wordt doorontwikkeld en uitgevoerd in samenwerking met CINOP.
Meer informatie over de methodiek
Omdat iedereen andere uitdagingen heeft, is er per cursus een andere invalshoek gekozen. Dit is waar de KLASSE! methodiek mij heeft geholpen. Een gids, een handvat om de belevingswereld van verschillende mensen beter en veel sneller te begrijpen.
Erdinc YazilitasDe persona’s van Lost Lemon en Muzus
Lost Lemon en Muzus hebben na onderzoek de doelgroep Nederlandssprekende laaggeletterden ingedeeld in vijf verschillende persoonlijkheden. Dat zijn: de afwachtende opvolger, de doelgerichte kansverbeteraar, de schuchtere zelfontplooier, de sceptische uniekeling en de onschuldige kwajongen. Bij elk type staat beschreven hoe je deze mensen het beste kunt benaderen, wat hen tegenhoudt om gebruik te maken van het educatieaanbod en hoe je deze mensen kunt werven of ‘verleiden’.
De persona’s zijn ontwikkeld als onderdeel van het project ‘Laaggeletterden in beeld’. Dit project maakt deel uit van het programma Tel mee met taal, een initiatief van de ministeries van OCW, SZW en VWS en diverse partners.
Meer informatie over de persona’s
De doelgroepenanalyse van Geletterdheid in Zicht
Als je in je gemeente goed cursusaanbod wil bieden, moet je wel weten wie je doelgroep is. De website Geletterdheid in Zicht geeft inzicht in het percentage laaggeletterden per regio en per gemeente, plus het aandeel per doelgroep. De doelgroepen zijn: Nederlandse werkenden (50+) met gezin, Nederlandse niet-actieven (50+) met gezin, Nederlandse werkenden (30-50 jaar), oudere Nederlandse singles (50+), jongeren (<30) zonder partner of kinderen, migranten (30+) met partner en/of kinderen en een restgroep ‘divers'. Zo zie je bijvoorbeeld dat in Amsterdam veel migranten in de doelgroep vallen (57% van de laaggeletterden). En in Meppel is de doelgroep Nederlandse 50-plussers met werk het grootst (19% van de laaggeletterden). Als je op de doelgroep klikt, zie je een omschrijving van kenmerken, organisaties die betrokken kunnen worden en voorbeelden van passend cursusaanbod.
Op de website vind je ook een verantwoording van het onderzoek en een handreiking voor gebruik. Geletterdheid in Zicht is ontwikkeld door CINOP-ecbo, ROA en Etil.
Ook de doelgroep anderstaligen, met Nederlands als tweede taal (NT2), kent een brede variatie. Daarom heeft Lost Lemon in een nieuwe publicatie ook de doelgroep NT2 ingedeeld in vijf persona's. Dat was in opdracht van de gemeente Den Haag.